Prof. Dr. Funda Coşkun

Web Siteme Hoşgeldiniz.

 

31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü

31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü

Solanacaes ailesine ait Nicotiana cinsi 100 çeşitten oluşmaktadır. 1762’de Carl Linnaeus tarafından bu aile tanımlanmıştır. Kurutulmuş Tütün içerisinde Alkoloidler (%95 nikotin), Terpenler, Polifenoller, Aromatik Hidrokarbonlar, Aldehitler, Ketonlar, Aminler, Nitriller, Azot ve oksijen  ve Pestidler bulunmaktadır. Bir sigara 0.8 g tütün, 9-20 mg nikotin içerir. Sigara içici %10’nu (1-2 mg) absorbe eder. Yanarak ayrışma ve tahrip, dumanın kısmi inhalasyonu, ile ufak moleküllü ve lipofilik olması nedeniyle kolay emilir. Alkali ortamda non-iyonize olur ve kolay emilir. Emildikten 0-20 sn içinde Santral Sinir Sistemine ulaşır. Nikotinin yarı ömrü 2 saattir. Düzenli içenlerde plazma nikotin düzeyi 20-40 ng/mL saptanmıştır. Başlıca metabolize olduğu yer karaciğer, metaboliti kotinindir. Yarılanma ömrü 14-20 saattir. 

 

Nikotin Bağımlılığı

Nikotin bağımlılık yapıcı, psikoaktif bir ilaçtır. Norepinefrin ve beyin dopamin düzeylerini direkt olarak yükseltir. Stimülan ve öforik etki oluşturur

 

  Locus caeruleus                         Nucleus accumbens

              ¯                                               ¯

      noradrenalin                                  dopamin

              ¯                                               ¯

Yüksek kortikal aktivasyon             Pozitif pekiştirici etki

(Dikkat, konsantrasyon, vb)           (Keyif verici özellik)

       Yoksunluk                                   Bağımlılık

                                                     

SSS- Nikotin ilişkisi: Nikotinin bilişsel işlevlere etkileri baktığımızda düşük doz nikotin öğrenmeyi iyileştirir. Bellek, dikkat ve konsantrasyonda artış olur. 

Nikotin-HPA aksıyla olan ilişkisinde ise anksiyeteyi azaltır, halsizliği azaltır, kas gevşetir, uyanıklığı artırır. 

Nikotinin fizyolojik ve davranış üzerine etkileri  ise şu şekilde olmaktadır. Norepinefrin ve dopamin salgısını artırır, böylelikle enerjiyi, konsantrasyonu

ve el- göz koordinasyonunu artırır. İştahı azaltır. Fizyolojik ve psikolojik bağımlılık olarak incelenen nikotin bağımlılığında bir süre sonra fizyolojik anlamda nikotin yoksunluk belirtilerini yaşamamak için bireyler sigara içmeye devam ederler. Nikotin yoksunluk belirtileri huzursuzluk, anksiyete, uykuda bozukluk konsantrasyon güçlüğü, göz-el koordinasyonunda bozulma, iştahda artış, depresyon, halsizlik, aşırı sigara içme isteği olarak sayılabilir. Nikotinin düzenli alınmaya başlanmasıyla reseptörlerde upregülasyon oluşur.  Bağımlılık oluştuktan sonra nikotin alınmaması durumunda nikotin yoksunluk semptomları ortaya çıkar. Bu nedenle aralıklı nikotin alınımı devam eder. 

Sonuç olarak;

Nikotin tek başına zayıf bir bağımlılık yapıcı ajan olmasına rağmen sigara dumanıyla alındığında, güçlü duysal pekiştirici özellikleri ile birlikte çok ciddi bir bağımlılığa neden olmaktadır

Nikotin bağımlılığında duysal ipuçları Nukleus accumbens çekirdeğinde dopamin salımında artış yaparak güçlü pekiştirici etkiler gösterirler. 

Bu yüzden sigara içimi bırakıldığında çok ciddi fiziksel yoksunluk belirtileri olmamasına rağmen sigaraya duyulan özlem çok fazla olmakta ve yeniden başlama çok sık karşımıza çıkmaktadır.


Sınırlı Sorumluluk Beyanı
Web sitemizin içeriği, ziyaretçiyi bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. Web sitemizin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Sitede kanun içeriğine aykırı ilan ve reklam yapma kastı bulunmamaktadır.© 2024, Tüm hakları saklıdır. Gizlilik Sözleşmesi. Bu web sitesi CEOTECH tarafından yapılmıştır. Daha detaylı bilgi almak için lütfen tıklayınız.